Трансплантација на црн дроб е опција која спасува живот при откажување на црниот дроб. Центарот за трансплантација на црн дроб „Аџибадем“ е референтен центар за сложени случаи во Турција и во странство.
Трансплантацијата на црн дроб е единствениот траен лек за пациенти со заболување на црниот дроб во краен стадиум. Здравиот црн дроб е одговорен за клучни функции како метаболизам, детоксикација, имунолошка функција, коагулација. Човек не може да живее без црн дроб, а неговите функции не можат да се заменат со машина. Затоа, пациентите со хронична хепатална инсуфициенција и некои акутни заболувања на црниот дроб имаат потреба од трансплантација на здрав орган. За време на операцијата за трансплантација на црн дроб, заболениот црн дроб се отстранува од телото и се заменува со здрав орган од донатор. Операцијата вклучува повторно поврзување на крвните садови и жолчниот канал за да се овозможи новиот орган да работи правилно. Методата што се користи во „Аџибадем“ е ортотопска трансплантација на црн дроб, што се смета за „златен стандард“ ширум светот.
Трансплантацијата на црн дроб е една од најкомплицираните интервенции во хирургијата. Бара врвна експертиза во текот на целиот процес. Компетентната проценка на пациентот, операцијата, интензивната нега и следењето по операцијата се подеднакво важни за успешни исходи.
Во целиот свет, бројот на луѓе кои чекаат трансплантација на црн дроб го надминува бројот на донирани органи од починати донатори. Затоа, овие пациенти се вклучени во листите на чекање на национално или регионално ниво. Секоја држава одредува строги критериуми на селекција за усогласување и распределба на достапните органи. Повеќето земји дозволуваат само нивни граѓани да се пријават на листите на чекање. Времето на чекање може да варира помеѓу земјите. Сепак, повеќето пациенти чекаат со години, а некои од нив можеби никогаш нема да добијат црн дроб од починат донатор. Во Турција на листите на чекање можат да се пријават само турски државјани. Меѓународни пациенти можат да аплицираат за трансплантација од жив донатор доколку имаат донатор кој сака да донира.
Црниот дроб е единствениот орган што може сам да се регенерира. Може да продолжи да функционира дури и ако се отстранат 70% од неговото ткиво. Тоа овозможува трансплантација на црн дроб од жив донатор. И може да биде алтернатива на долгите листи на чекање за некои пациенти. По операцијата, двата дела на црниот дроб кај донаторот и кај примателот повторно ќе пораснат и ќе обезбедат нормална функција на црниот дроб за двајцата.
Главната предност на трансплантацијата на црн дроб од жив донатор е краткото време на чекање. Примателите не треба да чекаат на соодветен починат донатор додека нивното здравје уште повеќе се влошува. Освен тоа, донаторот може детално да се прегледа и да се подготви за операција. Трансплантацијата од жив донатор обезбедува подобри резултати бидејќи донаторот и времето на операцијата се внимателно избрани.
Трансплантацијата на црн дроб од жив донатор е сложена и технички тешка операција, која претставува ризик за донаторот и примателот. Притоа, опсежната предоперативна проценка и искуството на медицинскиот тим се клучни за исходот.
Трансплантацијата на црн дроб кај децата е сосема поинаква отколку кај возрасните. Разликата доаѓа, прво, од причините поради кои е потребна трансплантација. Кај возрасните, откажувањето на црниот дроб често е предизвикано од хепатитис, алкохолен стеато-хепатитис или замастен црн дроб. На децата вообичаено им е потребна трансплантација на црн дроб поради вродени аномалии, а најчеста причина е жолчна атрезија. Освен тоа, тесните крвни садови, тесните жолчни канали и тесниот простор за црниот дроб претставуваат дополнителен предизвик за хирурзите.
Во „Аџибадем“ трансплантацијата на црн дроб кај педијатриски пациенти и доенчиња се изведува рутински, со одлични резултати. Некои од нашите пациенти се сложени случаи кои други центри ги отфрлаат како „непогодни за трансплантација на црн дроб“. Комбинираната трансплантација на црн дроб и бубрег успешно се спроведува кај деца со метаболички заболувања.
За да се изведе трансплантација од жив донатор, и донаторот и примателот треба да исполнуваат одредени критериуми. Во Центарот за трансплантација на црн дроб „Аџибадем“ критериумите за избор на донатор опфаќаат возраст од 18-55 години, добро севкупно здравје, нормална функција на црниот дроб и соодветна крвна група. Донаторот треба да биде близок роднина или лице одобрено од Етичкиот комитет, кое се согласува да донира бесплатно. Можни приматели се пациенти со неповратно заболување на црниот дроб во краен стадиум, чие општо здравје им дозволува да се подложат на операција. И донаторот и примателот ќе поминат низ обемен процес на проценка. Може да опфати различни консултации и тестови на крвта, радиолошки снимања, биопсија на црниот дроб, снимање на жолчните канали, генетски тестови итн.
За меѓународните пациенти кои доаѓаат во „Аџибадем“, процесот на трансплантација на црн дроб вообичаено започнува со детални информации за трансплантацијата на органи, законските услови во Турција, медицинските очекувања за процедурата, нејзините ефекти врз квалитетот на животот, процесот по трансплантација и можните компликации. Пациентите се поканети да ги достават своите медицински документи, хируршки извештаи и резултати од испитувања. Процесот продолжува со детални испитувања и тестови за донаторот и примателот со цел да се процени нивната подобност. Доколку се исполнети сите медицински и немедицински барања, операцијата се закажува во краток рок.
Се изведува истовремено за двајцата пациенти, а дел од црниот дроб на донаторот се пресадува кај примателот. По операцијата и двајцата пациенти треба да останат на Одделот за интензивна нега еден ден. Ако сè оди непречено, донаторите вообичаено се отпуштаат 4 или 5 дена по операцијата. Стандардниот период на хоспитализација за примателите е 12 до 15 дена, но може да варира во зависност од нивната состојба. Пациентите кај кои е направена трансплантација вообичаено треба да останат во Турција 2 до 4 недели по отпуштањето за контролни прегледи.
Стапките на успешни трансплантации на црн дроб постојано се подобруваат. Развојот на хируршките техники, зачувувањето на органите и имуносупресијата придонесуваат за подобри резултати. Сепак, стапките на успешност во голема мера зависат од индикациите за трансплантација на црн дроб и искуството на медицинските тимови. Во Центарот за трансплантација на црн дроб „Аџибадем“ стапката на преживување од 1 година е 92%, а пет-годишното преживување е 89%. Овие бројки опфаќаат сложени случаи, трансплантации на црн дроб кај деца и комбинирани операции за трансплантација, вклучително и кај деца под една година.
По трансплантација на црн дроб, и живиот донатор и примателот треба да следат некои правила. Тие можат да го продолжат својот нормален живот по периодот на закрепнување, според советите на нивните лекари. Црниот дроб на живиот донатор вообичаено закрепнува за 3 месеци. Пациентите кај кои е извршена трансплантација, од друга страна, треба внимателно да се следат во текот на првата година. Тие треба строго да го следат пропишаниот режим за земање на имуносупресивни лекови за да се избегне отфрлање на новиот црн дроб. Примателите треба да внимаваат и на исхраната и редовно да вежбаат.
Во Центарот за трансплантација на црн дроб „Аџибадем“ работат едни од најдобрите лекари за трансплантација во Турција и во светот. Нашите пациенти можат да имаат корист од:
• Референтен центар за сложени и предизвикувачки случаи за пациенти од Турција и од странство;
• Искуство во трансплантација на црн дроб кај деца и комбинирана трансплантација на бубрег-црн дроб;
• Изведени се над 1000 трансплантации на црн дроб со стапки на успешност над светскиот просек;
• Техничка инфраструктура и опрема што ги исполнува највисоките меѓународни стандарди;
• Меѓународно признат и искусен тим за трансплантација.